Kolejna umowa na dostawę gazu do autobusów
Najważniejszym wydarzeniem w zakresie gazomobilności, bo tak za Polskim Górnictwem Naftowym i Gazownictwem Obrót Detaliczny (PGNiG OD), określamy mobilność z wykorzystaniem paliw metanowych (CNG i LNG), było podpisanie listu intencyjnego pomiędzy Miejskim Przedsiębiorstwem Komunikacji w Kielcach a właśnie PGNiG OD.
Na jego mocy w mieście ma powstać w 2019 r. ogólnodostępna stacja sprężania gazu ziemnego (CNG) a w taborze MPK pojawi się do 2025 r. 60 autobusów zasilanych tym ekologicznym paliwem. Pierwsze 10 pojazdów już w 2020 r. Obie strony nie kryły zadowolenia z podpisanego listu, który otwiera możliwości dalszego rozwoju gazomobilności zarówno w samych Kielcach jak i całym regionie o czym w swej wypowiedzi wspomniał prezes PGNiG Obrót Detaliczny Henryk Mucha.
PGNiG Obrót Detaliczny jako dostawca paliwa gazowego m.in. dla pojazdów komunikacji miejskiej był także jednym z wystawców na Transexpo 2018. Dzięki temu przedstawiciele naszego gazowego potentata mogli prowadzić rozmowy z przedstawicielami spółek komunikacyjnych, samorządów i producentów pojazdów na temat gazyfikacji taboru komunikacji miejskiej.
Autobusy CNG
Jednym z autobusów CNG prezentowanych na targach Transexpo 2018 w Kielcach była Scania Citywide 12LF napędzana gazowym silnikiem OC09 101, który przy pojemności 9,3 l rozwija moc 280 KM (206 kW).
Trzeba podkreślić, że wśród 70 dostarczonych w 2018 r. do klientów pojazdów miejskich Scania, 50 będą stanowić autobusy CNG. Scania jest zatem najaktywniejszym producentem autobusów gazowych na polskim rynku.
Jak pokazują działania na arenie międzynarodowej, firma przywiązuje bardzo dużą wagę do paliw metanowych w transporcie. Przykładem jest choćby ostatnia premiera międzymiastowej Scanii Interlink Medium Decker w wersji napędzanej LNG na targach IAA 2018 w Hanowerze.
Korzystając z okazji zapytaliśmy Andrzeja Jaworskiego odpowiedzialnego w firmie Scania Polska za sprzedaż autobusów o podejście firmy do alternatywnych paliw metanowych, które jawią się bardzo perspektywiczną technologią napędową dla różnych rodzajów transportu.
Andrzej Jaworski
Scania Polska
W 2018 r. jesteśmy liderem jeśli chodzi o dostawy pojazdów zasilanych gazem do Polski. Dostarczyliśmy 21 autbusów CNG do Tarnowa i w tej chwili jesteśmy w trakcie dostawy 29 autobusów gazowych do firmy Michalczewski w Warszawie. Czyli łącznie w tym roku dostarczymy 50 autobusów CNG na 70 wszystkich miejskich pojazdów sprzedanych w 2018 r. przez Scanię. W kolejnych latach chcemy by zdecydowanie większą część w naszych planach sprzedażowych stanowiły autobusy gazowe i jesteśmy przekonani, że CNG uzyska w końcu status na jaki zasługuje jako uzupełnienie autobusów elektrycznych.
Drugim, prezentowanym w Kielcach autobusem gazowym był 12-metrowy IVECO Crossway LE Natural Power z fabryki Vysoke Myto w Czechach. IVECO podkreśla opatentowanie sposobu posadowienia zbiorników CNG, które są zagłębione w konstrukcji dachu. Sufit w przedniej części przedziału pasażerskiego jest nieco obniżony ale dzięki temu uzyskano tylko niewielki wzrost wysokości pojazdu (3210 mm). Po raz kolejny przypomnimy, że rozwiązanie takie miał w 2006 r. polski autobus Jelcz M121M/4 Mastero CNG.
Produkowany w Czechach autobus jest napędzany silnikiem Cursor 9 NP o pojemności skokowej 8,7 l, który dysponuje mocą 360 KM i maksymalnym momentem obrotowym o wartości 1650 Nm. Silnik produkowany jest przez FPT Industrial, którego polski przedstawiciel firma Tezana także była jednym z wystawców na Transexpo 2018.
Gazowe napędy autobusów miejskich
Na stoisku Tezany zaprezentowano gazową jednostkę napędową Cursor 8 NG. Jest to silnik o pojemności skokowej 7,8 l, który osiąga moc 330 KM przy 2000 obr./min. i maksymalny moment obrotowy 1300 Nm w zakresie 1200-1785 obr./min. Znajduje on zastosowanie także w napędzie autobusów miejskich, choć w tym zakresie, co widać choćby po prezentowanym na Transexpo autobusie Crossway LE Natural Power, coraz częściej wybierana jest mocniejsza jednostka napędowa Cursor 9 NP.
Magazynowanie paliw gazowych w autobusach miejskich
Firma Worthington Industries i wchodząca w jej skład polska firma STAKO zaprezentowały autobusowe moduły do magazynowania paliw gazowych bazujące na zbiornikach kompozytowych typu III, których producentem jest właśnie słupska firma.
Zbiorniki są wyposażone w aluminiowy liner, na który jest nawinięta warstwa przesyconego żywicą epoksydową włókna węglowego. Po nawinięciu warstwy włókna zbiornik jest napełniany wodą, której bardzo wysokie ciśnienie powoduje, że aluminiowy liner zwiększa nieco swoją objętość. Dzięki temu zaciska się on w warstwie nawiniętego włókna węglowego. Co ciekawe po takiej operacji zbiornik zwiększa swoją objętość nawet o kilka litrów.
Na stoisku Worthington można było zobaczyć dwa autobusowe zestawy do magazynowania paliw gazowych. Jeden z nich był wyposażony w zbiorniki do magazynowania wodoru, jako zbiornik paliwa dla ogniwa paliwowego w autobusie, który de facto jest pojazdem elektrycznym, a ogniwo paliwowe służy jedynie do wytwarzania napięcia napędzającego elektryczny silnik trakcyjny takiego pojazdu.
Drugi zestaw był wyposażony w zbiorniki CNG. Niestety jego fotografowanie było zabronione, co z pewnością wynikało z zapisów w kontrakcie z odbiorcą tych zestawów. Według bardzo skąpych informacji jakie udało nam się uzyskać na stoisku, odbiorcą jest jeden z europejskich producentów autobusów.
Transexpo 2018 - podsumowanie
To już wszystko co w zakresie gazomobilności zaprezentowali wystawcy na targach Transexpo. Trzeba jednak pamiętać, że praktycznie każdy z wystawiających się w Kielcach producentów autobusów, pomimo tego, że ich nie pokazywał, ma w ofercie pojazdy zasilane paliwami gazowymi. To zbyt ważny rynek by tak nie było. Czas zweryfikuje czy większą popularnością przewoźników obsługujących transport miejski, którzy muszą spełnić wymagania stawiane przez ustawę o elektromobilności i paliwach alternatywnych będą cieszyć się licznie reprezentowane w Kielcach autobusy elektryczne czy też dużo tańsze (z cenami porównywalnymi z autobusami dieslowskim) pojazdy zasilane paliwami metanowymi. Mamy nadzieję, że te ostatnie zdobędą należną im pozycję na naszym rynku, podobnie jak w innych krajach, przyczyniając się do poprawy jakości powietrza w centrach miast.