Paliwa metanowe w transporcie publicznym

fot. CNG-LNG.plWalka ze smogiem od hasła do efektów - sesja inauguracyjna

W sesji inauguracyjnej "Smog, czyli Polska na cenzurowanym" konferencji "Walka ze smogiem od hasła do efektów” poruszano m.in. zagadnienia związane ze źródłami zanieczyszczeń powietrza w Polsce, planami administracji rządowej związanymi z walką o czyste powietrze oraz rolę paliw metanowych w tych kwestiach. Przybliżył ją wiceprezes PGNiG S.A. ds. handlowych Maciej Woźniak.

Wystąpienie dotyczyło wykorzystania gazu ziemnego także w postaci skroplonej (LNG).

Prezes Woźniak nawiązał także do zastosowania gazu ziemnego jako paliwa silnikowego w pojazdach komunikacji miejskiej, podając konkretne przykłady miast, w których w ostatnim czasie PGNiG podpisywał nowe umowy na dostawy paliwa CNG dla pojazdów transportu zbiorowego.

Maciej Woźniak

wiceprezes PGNiG S.A. ds. handlowych

Promujemy paliwo gazowe w postaci CNG do napędu autobusów. Tylko w zeszłym roku na gaz i autobusy nim zasilane zdecydowały się Tychy, Tarnów, Rzeszów i Sanok. Próbujemy oferować kompleksową ofertę wraz z producentami autobusów. My odpowiadamy za dostawę paliwa i wsparcie przy budowie stacji, najczęściej na terenie spółek komunikacyjnych. Są one dostępne także dla ogółu mieszkańców, dla pojedynczych odbiorców. Nie ukrywamy natomiast, że przede wszystkim naszymi klientami są przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej.

W ostatniej sesji konferencji "Walka ze smogiem od hasła do efektów” pt. "Nowoczesny transport miejski", która dotyczyła komunikacji publicznej pojawili się przedstawiciele branży przewoźników z różnych miast i rejonów (Warszawa, Płock i Śląsk), reprezentant dostawcy paliwa gazowego (PGNiG), producenta autobusów (Autosan) oraz niezależnej instytucji monitorującej rynek paliw alternatywnych w Polsce (Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych - PSPA).

W początkowej fazie dyskusji pojawił się głos najważniejszy, a mianowicie mówiący o tym, że transport publiczny jest z założenia najbardziej ekologiczną i ekonomiczną formą przemieszczania się. Jest to szczególnie odczuwalne w gęsto zaludnionych aglomeracjach miejskich.

Nie zmienia to faktu, że zastosowanie w komunikacji miejskiej  pojazdów niskoemisyjnych lub bezemisyjnych czyni transport publiczny jeszcze mniej uciążliwym dla środowiska miejskiego i jego mieszkańców.

Roman Urbańczyk

prezes Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego

Autobus, który nie jest nawet najnowocześniejszy zastępuje taką liczbę samochodów osobowych, że już z samej zasady funkcjonowania komunikacji miejskiej wynikają korzyści w zwalczaniu smogu.

Wszyscy uczestnicy biorący udział w sesji dotyczącej transportu miejskiego doceniali zastosowanie paliw metanowych w komunikacji publicznej, zarówno autobusów zasilanych sprężonym (CNG) jak i skroplonym (LNG) gazem ziemnym.

O konkretnych doświadczeniach związanych z eksploatacją tych ostatnich mówił Jan Kuźmiński, prezes MZA Warszawa. Porównał on różne typy układów napędowych stosowanych w autobusach używanych w MZA Warszawa, oceniając ich koszty eksploatacji w odniesieniu od warunków eksploatacji.

Jan Kuźmiński

prezes MZA Warszawa

Jeździmy autobusami LNG od ponad 3 lat. Autobusy gazowe są niewiele droższe od konwencjonalnych (około 10-15%). Użytkujemy jeszcze autobusy hybrydowe (około 50% droższe niż autobusy dieslowskie), ale one sprawdzają się przy prędkościach eksploatacyjnych poniżej 13 km/h, zapewniając około 25% oszczędności na paliwie. Przy prędkościach wyższych (17-18 km/h) pojazd taki zużywa tyle samo paliwa co klasyczny autobus dieslowski, a przy jeszcze wyższych prędkościach, kiedy autobusy korzystają z wydzielonych pasów, zużycie paliwa autobusów hybrydowych jest wyższe niż w przypadku porównywalnych pojazdów z silnikami Diesla.

MZA Warszawa jest w ostatnim czasie na ustach wielu przedstawicieli branży autobusowej i gazowej, czego powodem są ogłoszone pod koniec stycznia przetargi na dostawę 110 autobusów CNG oraz paliwa do ich napędu wraz z budową stacji sprężania gazu ziemnego w zajezdni przy ulicy Kleszczowej.

Wywołany przez prowadzącą sesję Agnieszkę Łakomą z Centrum Idei Gospodarczo Ekonomicznych prezes Kuźmiński odniósł się także do tego postępowania. Przy okazji dokonał porównania pomiędzy stosowanym dotychczas gazem ziemnym w postaci skroplonej (LNG) z gazem sprężonym (CNG), który ma być stosowany w autobusach z najnowszego przetargu.

Jan Kuźmiński

prezes MZA Warszawa

Oceniamy, że w transporcie niskoemisyjnym najlepszym paliwem jest gaz (czysty metan). Jest to najtańsza opcja, by uzyskać najlepsze wskaźniki ekologiczne, a przy okazji ekonomiczne. Najlepszym rozwiązaniem byłyby autobusy LNG, ponieważ czas tankowania jest zbliżony do tankowania oleju napędowego. Natomiast przy autobusach CNG wydłuża się on do 10-15 minut. Przy wolnym tankowaniu wynosi 3-4 godziny. Dlatego w przypadku autobusów CNG trzeba wybudować większą infrastrukturę, więcej zainwestować.

W dyskusji wziął udział także dyrektor regionalny Autosanu, który zwrócił uwagę na ogromny potencjał jaki kryje technologia napędu wykorzystująca paliwa metanowe. W myśl tego Autosan połączył swoje możliwości z dostawcą paliwa gazowego, firmą PGNiG. Efektem współpracy jest podpisanie umowy na dostarczenie autobusów CNG Autosan wraz z dostawami gazu ziemnego do Sanoka.

W najbliższym czasie Autosan chce w jeszcze większym stopniu wykorzystywać paliwa gazowe (także poza transportem miejskim) o czym wspominał w wywiadzie dla CNG-LNG.pl prezes Michał Stachura. Szczegóły zdradził dyrektor Jan Waśkiewicz.

Jan Waśkiewicz

dyrektor regionalny Autosan

Porozumienie z PGNiG zostało zawarte ponieważ uważamy, że wykorzystanie autobusów elektrycznych przez niektóre gminy jest ograniczone. Jeżeli chodzi o paliwo gazowe to potencjał jest bardzo duży. W związku z tym chcemy obok autobusów CNG rozwijać także technologię LNG. W niedalekiej przeszłości Autosan będzie miał autobusy miejskie oraz pojazdy do obsługi ruchu międzymiastowego wykorzystujące skroplony gaz ziemny (LNG). Paliwo gazowe to jest bardzo dobry kierunek, który możemy mocno rozwinąć.

W podsumowaniu dyskusji pojawiły się głosy na temat przyszłości transportu miejskiego, który z pewnością będzie opierał się w coraz większym stopniu na rozwiązaniach bezemisyjnych (w centrach miast) oraz niskoemisyjnych, choć jak podkreślali uczestnicy wszystko zależy od specyfiki konkretnych miejscowości oraz kierunku w jakim pójdą systemy wsparcia zakupów autobusów miejskich.

Według Romana Urbańczyka, prezesa Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego oraz Jana Kuźmińskiego z MZA Warszawa zaprzestanie wspierania zakupu autobusów dieslowskich może zakończyć erę dominowania tego rodzaju napędu w naszych miastach, co jest już obserwowane za granicą.

Maciej Mazur

Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych

W 2030 r. udział paliw w komunikacji zbiorowej będzie się rozkładał następująco. Około 20% będzie stanowić CNG, ponad 50% to pojazdy elektryczne. Resztę będą stanowiły paliwa konwencjonalne. Będzie się to rozwijało w ten sposób, że paliwa typu olej napędowy będą traciły na rzecz energii elektrycznej, a paliwa gazowe będą utrzymywały się na tym samym poziomie. Flota zawsze powinna być zdywersyfikowana. Cały czas powinniśmy przyglądać się elektromobilności, technologiom wodorowym. To jest przyszłość, która jednak musi udowodnić swoje praktyczne zastosowanie. Powinniśmy zatem iść w tych kierunkach nie zapominając o innych paliwach alternatywnych.

W podsumowaniu Marcin Szczudło, wiceprezes PGNiG wspomniał także o planowanym realnym wsparciu dla branży paliw metanowych jakim ma być zniesienie akcyzy na CNG i LNG w 2018 r. Podkreślił on, że wprowadzenie akcyzy 1 stycznia 2014 r. po latach obowiązywania zerowej stawki było złą decyzją, która w dużej mierze zahamowała rozwój rynku pojazdów zasilanych paliwami metanowymi.

Marcin Szczudło

wiceprezes PGNiG Obrót Detaliczny

Zniesienie zerowej stawki akcyzy na CNG było niekorzystną decyzją dla rozwoju branży. Obecnie mamy już zapowiedź zniesienia akcyzy, co z punktu widzenia państwa będzie niezauważalne, a w przypadku wzrostu sprzedaży gazu ziemnego jako paliwa silnikowego dochody z podatku VAT mogą być niewspółmiernie wyższe niż wpływy z akcyzy.

Jako podsumowanie relacji niech posłużą słowa Macieja Mazura z PSPA, który stwierdził, że warunki rozwoju rynku paliw gazowych są obecnie bardzo dobre, szczególnie w kontekście ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, która lada moment powinna być podpisana przez Prezydenta Andrzeja Dudę, a potencjał rynku przedstawia się imponująco.

Maciej Mazur

Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych

Warunki do rozwoju rynku CNG i LNG wydają się bardzo dobre. To jest bardzo dobry moment żeby rozpocząć działania, które będą popularyzować ten typ napędu, bo pamiętajmy, że w Polsce mamy około 12 tys. autobusów z czego około 500 to są autobusy CNG. Mniej niż 100 to są autobusy elektryczne, więc jest duża przestrzeń do tego żeby paliwa alternatywne przyczyniły się do tego, by niska emisyjność była w Polsce realnie budowana.