15 lat patriotyzmu gospodarczego IGG

Pierwszy dzień obrad Kongresu, który otworzył Łukasz Kroplewski, prezes Izby Gospodarczej Gazownictwa (IGG), poświęcono sprawom związanym z działalnością organizacji. Zasłużeni dla polskiego gazownictwa przedstawiciele branży otrzymali różnego rodzaju wyróżnienia, przyznano także medale i odznaczenia za zasługi dla branży.

W imieniu Andrzeja Dudy, Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej gości Kongresu powitał Andrzej Dera, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP. W swym liście Prezydent zwrócił uwagę na rosnące znaczenie gazu ziemnego w polskiej energetyce i konieczność zróżnicowania źródeł pozyskiwania tego paliwa.

Andrzej Duda

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej

Mam świadomość, że w ogólnym bilansie energetycznym Polski znaczenie gazu ziemnego stale wzrasta. Szacunki wskazują, że w nie tak już odległym 2030 r. będziemy potrzebować około 20 mld m³ "błękitnego paliwa". Polskie gazownictwo staje się jednym z najważniejszych elementów budowania bezpieczeństwa energetycznego kraju. Warto przy tym pamiętać, że gaz ziemny jest najbardziej ekologicznym paliwem kopalnym, co zachęca do intensywniejszego jego wykorzystywania zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Kluczowym czynnikiem jest dywersyfikacja źródeł dostaw gazu i uniezależnienie się od dostaw z jednego kierunku.

Prezydent w swym liście odniósł się także do 15-letniego okresu działalności Izby Gospodarczej Gazownictwa.

Andrzej Duda

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej

Doceniam zasługi, jakie dla rozwoju rynku gazu w Polsce wnosi Izba Gospodarcza Gazownictwa. Obchodzą Państwo właśnie jubileusz 15-lecia swojej działalności. To z Państwa inicjatywy Kongres Polskiego Przemysłu Gazowniczego zaistniał jako wartościowe forum wymiany doświadczeń i opinii oraz jako miejsce branżowej integracji. Włączają się również Państwo w cenne projekty międzynarodowe, np. w badania dotyczące nowych metod odzyskiwania i wykorzystywania metanu z kopalń. Składam Państwu wyrazy uznania za zaangażowanie i patriotyzm gospodarczy.

Pierwszy dzień obrad naznaczony licznym wystąpieniami o charakterze kurtuazyjnym zakończył się uroczystą galą.

fot. CNG-LNG.plVI Kongres Polskiego Przemysłu Gazowniczego odbył się z hotelu Double Tree by Hilton w Łodzi

Drugiego dnia Kongres był miejscem rzeczowej, merytorycznej debaty pod hasłem "Rynek gazu ziemnego w Polsce - kierunki rozwoju".

Przedstawiciele branży i liczne grono pracowników polskich ośrodków naukowych związanych z gazownictwem przedstawili wiele ciekawych informacji i opinii zarówno w zakresie przyszłości sektora jak i bezpieczeństwa użytkowania m.in. sieci gazowych.

Dyskusję rozpoczął prof. dr hab. inż. Andrzej Janusz Osiadacz z Politechniki Warszawskiej. Powiedział o aktualnej sytuacji na rynku gazu ziemnego w Polsce i planach jego rozwoju na najbliższe lata.

Prof. Osiadacz moderował później dyskusję na temat przyszłości rynku gazu ziemnego w Polsce, w której udział wzięli:

• Paweł Pikus z Ministerstwa Energii;
• Artur Zawartko, wiceprezes GAZ-SYSTEM;
• Wioletta Czemiel-Grzybowska, wiceprezes Polskiej Spółki Gazownictwa (PSG);
• Krzysztof Hnatio, prezes Gas Storage Poland;
• Jacek Ciborski, wicedyrektor PwC Polska;
• Łukasz Kroplewski, wiceprezes ds. rozwoju PGNiG SA.

Artur Zawartko mówił o działaniach mających na celu rozwijanie rynku gazu ziemnego. Rozwój ten jest wymuszany przez zwiększające się zainteresowanie paliwem gazowym. Przyczynił się do tego przede wszystkim Terminal LNG im. prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Świnoujściu, który otworzył polski rynek, a także rynek państw ościennych na skroplony gaz ziemny. Zapotrzebowanie na różnego rodzaju usługi około terminalowe jest na tyle duże, że już teraz GAZ-SYSTEM prowadzi prace mające na celu zwiększenie mocy regazyfikacyjnych, rozbudowę możliwości dystrybucji LNG cysternami drogowymi, budowę terminala kolejowego oraz drugiego nabrzeża, które umożliwi bunkrowanie statków i załadunek LNG na bunkierki służące do zaopatrywania w skroplony gaz ziemny jednostek pływających po Morzu Bałtyckim.

Artur Zawartko

wiceprezes GAZ-SYSTEM

GAZ-SYSTEM od wielu lat przygotowuje się do wzrostu ilości gazu, który musimy przesłać. Ubiegły rok był rokiem wyjątkowym. Przez system przesyłowy przetłoczyliśmy 19,7 mld m³ gazu ziemnego. W dużej części jest to zwiększenie zużycia krajowego, ale nie tylko, bo również stajemy się krajem tranzytowym jeśli chodzi o przesył gazu. Jest to nasz cel. Im większy przesył gazu przez naszą sieć tym mniejszy koszt tego przesyłu np. do odbiorców krajowych.

Wiceprezes GAZ-SYSTEM mówił także o konieczności połączenia systemu przesyłowego z systemem dystrybucji gazu oraz o konieczności budowania ryku gazu.

Artur Zawartko

wiceprezes GAZ-SYSTEM

Prawdziwy rynek będzie wtedy, kiedy my jako operator infrastruktury zapewnimy możliwość dostarczania gazu z bardzo różnych kierunków, z różnych źródeł, od różnych dostawców i stworzymy platformę do obrotu mocami przesyłowymi tego paliwa.

Wioletta Czemiel-Grzybowska, wiceprezes Polskiej Spółki Gazownictwa opowiedziała o planach rozwoju sieci dystrybucji gazu ziemnego oraz wykorzystania w tym celu możliwości jakie oferuje w tym względzie Terminal LNG oraz budowanie stacji regazyfikacji, które zasilają lokalne sieci dystrybucji gazu ziemnego.

Wioletta Czemiel-Grzybowska

wiceprezes Polskiej Spółki Gazownictwa

W 2018 r. do likwidacji ograniczeń systemowych mamy zaplanowane posadowienie 10 stacji regazyfikacji w różnych miejscach Polski, w tzw. punktach krytycznych ale też kolejnych 10 stacji już gazyfikujących tzw. białe plamy. Nie zawsze są to białe plamy pod tym kątem, że znajdują się daleko od gazociągów. Czasami wynika to z braku możliwości technicznych i ograniczeń związanych z przepustowością i mimo bliskości gazociągów nie mamy możliwości dalszej gazyfikacji.

Pani wiceprezes wspomniała także o nowych obowiązkach dla Polskiej Spółki Gazownictwa, które wynikają z obowiązującej Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Są one związane z zapisami mówiącymi o budowie sieci stacji oferujących paliwa metanowe dla pojazdów.

Wioletta Czemiel-Grzybowska

wiceprezes Polskiej Spółki Gazownictwa

Do roku 2025 mamy posadowić na terenie całej Polski 112 stacji, zarówno CNG jak i LCNG. Po wejściu tej ustawy do końca sierpnia 2018 r. mamy przedłożyć prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki nasz plan rozwoju stacji, które mamy posadowić do 2020 r. Są to 32 stacje w dużych aglomeracjach, w których liczba mieszkańców przekracza 100 tys. osób. Kolejną grupą będą stacje, które mają być posadowione w uzgodnieniu z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad do 2025 r. Chcemy wykorzystać rolę, którą wskazał nam ustawodawca, aby te punkty zasilania w paliwo do pojazdów silnikowych były jednocześnie punktami zasilania wyspowego naszych obszarów do gazyfikacji.

Kolejnym obszarem działań, które wskazała Pani wiceprezes PSG są biogazownie. Firma jest w stanie przyjąć każdą ilość biometanu do sieci dystrybucji. Obecnie trwają prace prowadzone wspólnie z Ministerstwem Energii, Ministerstwem Rolnictwa i PGNiG mające na celu wprowadzenie standardów dla tego paliwa.

Krzysztof Hnatio, prezes Gas Storage Poland (firmy zajmującej się magazynowaniem gazu ziemnego) zaczął swoje wystąpienie od postawienia tezy, że im silniejszy będzie operator systemu magazynowania tym bardziej będzie rozwinięty rynek gazu w Polsce.

Krzysztof Hnatio

prezes Gas Storage Poland

Odbiorcy, którzy opalają swoje mieszkania czy domy węglem będą zmuszeni przynajmniej częściowo do przejścia na inne źródło. W naszym przekonaniu będzie to gaz ziemny, najbardziej efektywne paliwo w tym zakresie. Liczymy, że gdyby 20% gospodarstw odeszło od węgla na rzecz gazu to pojemności magazynowe należałoby zwiększyć o około 3,5%.

Łukasz Kroplewski, wiceprezes ds. rozwoju PGNiG SA przedstawił strategię dywersyfikacji kierunków pozyskiwania i źródeł gazu ziemnego, która w bezpośredni sposób wpływa na bezpieczeństwo energetyczne Polski, za które firma jest odpowiedzialna. Nie zabrakło także informacji na temat planów PGNiG na przyszłość.

Łukasz Kroplewski

wiceprezes ds. rozwoju PGNiG SA

Wydobywamy 4 mld m³ gazu w kraju. Ostatnio pojawiły się kolejne odkrycia czy też intensyfikacja wydobycia ze złoża Przemyśl. Dodatkowo mamy niekonwencjonalne źródła gazu np. przedeksploatacyjne wydobycie metanu z węgla. Pilotaż w Gilowicach zakończył się sukcesem. W tej chwili mamy drugi etap, za chwilę ruszamy z dokumentacją i mam nadzieję, że lada chwila uda nam się również ruszyć z odwiertami. Współpracujemy ze spółkami węglowymi (PGG, JSW, Tauron). Myślę, że za kilka lat będziemy w stanie wydobywać z węgla nawet 1 mld m³ gazu (czystego metanu).

W kolejnym wystąpieniu prof. dr hab. inż. Władysław Mielczarski z Politechniki Łódzkiej zwrócił uwagę, że aby przestawić polską energetykę na zasilanie gazem ziemnym na rynku powinno pojawić się dodatkowo 40 mld m³ gazu, co z punktu widzenia możliwości sieci przesyłowych oraz obecnie obowiązujących cen tego paliwa jest po prostu niemożliwe.

Prof. dr hab. inż. Stanisław Nagy z Akademii Górniczo-Hutniczej (AGH) w Krakowie odniósł się do aspektów technicznych związanych z rozwojem energetyki opartej na gazie ziemnym. Rozpoczął swoje wystąpienie od wyszczególnienia aspektów ekologicznych zastosowania gazu ziemnego w energetyce.

prof. dr hab. inż. Stanisław Nagy

Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Gaz jest bardzo szlachetnym paliwem. W związku z tym emisja na jednostkę energii gazu jest dużo mniejsza niż emisja na jednostkę energii węgla. Dobre instalacje gazowo-parowe emitują 2,5 raza mniej CO₂ na kWh niż energetyka węglowa.

Przedstawiciel AGH podkreślił w swym wystąpieniu, że w Polsce budowanie jednostek gazowo-parowych o dużych mocach, rzędu kilkuset MW jest niestety nieopłacalne. Prognozy sprzedaży dużych turbin pokazują, że jednostki powyżej 200 MW są bardzo mało popularne, a 40% stanowią siłownie poniżej 10 MW. Według Profesora wskazuje to jednoznacznie, że aby rozwijać energetykę opartą na gazie należy rozwijać kogenerację jako formę znacznie bardziej elastyczną.

prof. dr hab. inż. Stanisław Nagy

Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Produkcja wyłącznie ciepła jest marnowaniem paliwa gazowego. W związku z tym raczej trzeba iść w kierunku skojarzonej produkcji elektryczności i ciepła. Energetyka gazowa przechodzi pewien kryzys wynikający z tego, że  udział ceny gazu w cenie elektryczności jest za duży i wynosi aż 70%. Każde wahanie ceny gazu błyskawicznie odbija się na cenie elektryczności. Moim zdaniem trzeba zmienić trochę sposób kalkulowania ceny energii elektrycznej z energetyki gazowe. Trzeba w niej w większym stopniu uwzględniać koszty zewnętrzne, choćby wynikające ze zmniejszenia emisji CO₂.

Henryk Mucha, prezes PGNiG Obrót Detaliczny (PGNiG OD) przedstawił działalność firmy i plany związane z jej rozwojem w najbliższych latach. Powiedział m.in. o tym, że jego zadaniem jest przygotowanie firmy do funkcjonowania na w pełni zliberalizowanym rynku gazu do czego Polska niewątpliwie zmierza. Prezes przedstawił także zmiany jakie nastąpiły w PGNiG OD w ciągu ostatnich dwóch lat.

Henryk Mucha

prezes PGNiG Obrót Detaliczny

W 2015 r. PGNiG OD w segmencie klientów biznesowych straciło prawie 30% wolumenu. Ten wolumen w latach 2016-2017 w zasadzie udało nam się odzyskać, a nawet znacząco go przekroczyć.

Prezes Mucha Odniósł się także do rynku paliw metanowych stosowanych w transporcie.

Henryk Mucha

prezes PGNiG Obrót Detaliczny

CNG albo gazomobilność, takie określenie w naszej spółce powstało, przeżywa swoisty renesans. Myślę, że to również nasze zabiegi spowodowały, że w zeszłym roku Ministerstwo Finansów rozpoczęło proces legislacyjny, którego celem ma być obniżenie stawki akcyzowej na CNG do poziomu 0. To będzie dodatkowy bodziec, który spowoduje, że samorządy, a samorządowcy potrafią liczyć pieniądze, będą na ten segment patrzeć coraz bardziej przychylnie, ponieważ cena autobusu gazowego jest dzisiaj ponad 2-krotnie niższa niż autobusu elektrycznego. To wcale nie oznacza, że jesteśmy konkurencją dla elektromobilności. Gazomobilność jest dziś technologicznie bardziej dojrzała, elektromobilność fazę dojrzałości ma jeszcze przed sobą. Autobus gazowy jest zatem dobrym "planem B" dla prowadzonej przez rząd polityki, a dla nas jest to przysłowiowe "5 minut", które wykorzystujemy.

W kolejnej sesji dotyczącej bezpieczeństwa w gazownictwie Sławomir Sieradzki, dyrektor pionu rozwoju GAZ-SYSTEM przedstawił bardzo ciekawą wizję przyszłości sieci przesyłowej gazu ziemnego. Te bardzo śmiałe plany polskiego operatora sieci przesyłowych są związane z rozwojem rynku odnawialnych źródeł energii (OZE).

Sławomir Sieradzki

dyrektor pionu rozwoju GAZ-SYSTEM

Sieci niemieckie już testują możliwość przesyłu wodoru. Nasza sieć także będzie musiała być na to kiedyś gotowa. Musimy sprawdzić jak nasza sieć, jak nasze tłocznie, układy pomiarowe będą na wodór reagowały. W tym momencie nasz system nie jest do tego przystosowany. Czeka nas zatem duża praca w tym zakresie w ciągu najbliższych kilku lat. Pozostaje jeszcze pytanie czy studia wykonalności prowadzone przez sektor energetyczny dadzą na tyle pozytywne wyniki, że będzie można traktować wodór jako sposób na magazynowanie nadmiaru energii produkowanej np. przez elektrownie wiatrowe? Jeśli tak będzie to będziemy na to gotowi.

Wypowiedzi poszczególnych panelistów wskazują, że działania firm branży gazowniczej wpisują się spójnie w politykę energetyczną Polski, która jest jednym z najważniejszych działań naszych władz i strategicznych spółek. Od tych działań zależy czy zwykli obywatele, przedsiębiorcy i przemysł będą mieli zapewniony dostęp do niezbędnych nośników energii. Coraz ważniejszą rolę wśród nich odgrywa gaz ziemny.

W wielu aspektach działania w ramach firmy czy też różnych podmiotów zazębiają się, co świadczy o ich przemyślanym skoordynowaniu. Dzięki temu działania te są optymalizowane pod wieloma względami, czyniąc je bardziej efektywnymi. W prace te aktywnie włącza się Izba Gospodarcza Gazownictwa, która stanowi platformę współpracy przemysłu i przedsiębiorców m.in. ze światem nauki. Bardzo ważnym jest by zaplecze naukowe rozumiało potrzeby branży i tak organizowało swoją strukturę i pracę by ściśle współpracować z przemysłem. Dzieje się to w coraz większym stopniu i to nie tylko w branży gazowniczej.