Ustawa o elektromobilności wspiera CNG i LNG

Niektóre gminy już od dawna rozwijają gazową komunikację miejską, choć trzeba przyznać, że z początkiem 2014 r., kiedy zniesiono zerową stawkę podatku akcyzowego na CNG inwestycje poszczególnych przewoźników znacznie się zmniejszyły lub wręcz zostały zahamowane.

fot. CNG-LNG.plŚmieciarki zasilane paliwami metanowymi, zarówno CNG jak i LNG są z powodzeniem użytkowane w PGK Śrem

Teraz kiedy mamy obowiązującą już ustawę o elektromobilności i paliwach alternatywnych, która oferuje szereg instrumentów wsparcia wielu użytkowników zaczyna z optymizmem patrzeć w przyszłość i myśleć o powrocie do rozwijania flot autobusów zasilanych gazem ziemnym.

Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych

Oprócz oczywistych zapisów dotyczących powstania sieci stacji CNG i LNG wynikających z tego, że ustawa o elektromobilności implementuje w polskim systemie prawnym dyrektywę 2014/94/UE w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych, nakłada ona szereg obowiązków i zaleceń dla jednostek samorządu terytorialnego, które mogą być w wielu przypadkach spełniane w oparciu o transport napędzany paliwami metanowymi.

Pojazdy gazowe w służbie miast

Jednym z ważniejszych pod tym względem zapisów jest ten mówiący o tym, że jednostki samorządu terytorialnego zamieszkałe przez ponad 50 tys. mieszkańców od 1 stycznia 2025 r. muszą zlecać zadania publiczne firmom mającym co najmniej 30-procentowy udział w użytkowanym taborze pojazdów elektrycznych lub zasilanych gazem ziemnym. Etap przejściowy mówi o 10-procentowym udziale takich pojazdów do 2020 r.). Z zapisu tego wyłączona jest komunikacja miejska.

Wydawać by się mogło, że wykluczenie komunikacji miejskiej ogranicza w tym punkcie udział pojazdów gazowych. Ale przecież autobusy to nie jedyne pojazdy użytkowane w miastach. Zapis ten stanowi zatem poważną szansę na wprowadzenie do służb miejskich i wszelkich firm obsługujących gminy pojazdów zasilanych gazem. Stanowią one bowiem znacznie tańszą w zakupie alternatywę dla pojazdów elektrycznych. Czasami jest to nie tylko alternatywa lecz jedyna dostępna opcja czystego napędu w ciężkich pojazdach użytkowych.

Właśnie z tego powodu i z uwagi na to, że wiele firm i gmin nie będzie mogło pozwolić sobie na zakup bardzo drogich samochodów elektrycznych może okazać się pojazdy napędzane gazem ziemnym będą w większości użytkowane w zadaniach publicznych zlecanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Pojazdy gazowe są znacznie tańsze niż dostępne odpowiedniki elektryczne i tylko nieznacznie droższe od ich klasycznie napędzanych odpowiedników. Dodatkowo niższe koszty eksploatacji związane z paliwem pozwalają tę różnicę w cenie w krótkim czasie zrekompensować.

fot. Solaris Bus & CoachSolaris Urbino 12 CNG to jeden z rozlicznych przykładów produkowanych w Polsce autobusów miejskich zasilanych gazem ziemnym

Komunikacja miejska CNG i LNG

Ustawa przewiduje także, że od początku 2028 r. komunikacja miejska w jednostkach samorządu terytorialnego powyżej 50 tys. mieszkańców musi być realizowana przez firmy przewozowe, w których udział autobusów zeroemisyjnych wynosi 30% (od 2021 r. - 5% od 2023 r. - 10%, od 2025 r. - 20%).

Zapisy na temat pojazdów zeroemisyjnych w komunikacji miejskiej zawarte w ustawie o elektromobilności i paliwach alternatywnych mówią, że jeśli jednostka samorządu terytorialnego na podstawie sporządzanych co 3 lata analiz ekonomicznych, szacowania efektów środowiskowych i analiz społecznych stwierdzi, że ich użytkowane jest nieopłacalne, będzie zwolniona z obowiązku elektryfikacji pojazdów komunikacji miejskiej.

Jeśli nie "elektryki" to może "gazowce"

Wydaje się, że wielu gminach może dojść do sytuacji, że analizy wykażą brak korzyści z wykorzystywania autobusów zeroemisyjnych z uwagi na bardzo wysokie koszty zakupu takich autobusów. Zapis ten stwarza szansę na rozwój komunikacji miejskiej opartej na gazie ziemnym. Autobusy gazowe są dużo tańsze w zakupie (droższe o 10-15% w stosunku do autobusów dieslowskich) niż autobusy elektryczne, które są dwukrotnie droższe od diesli i ich zakup bez wsparcia zewnętrznego jest praktycznie dla większości jednostek samorządu terytorialnego nieosiągalny.

fot. CNG-LNG.plDzięki zastosowaniu skroplonego gazu ziemnego (LNG) można znacznie zwiększyć zasięg pojazdów gazowych (znacznie większa gęstość zmagazynowanej w paliwie energii)

Strefy czystego transportu

Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych powołuje także termin stref czystego transportu, które mogą być tworzone przez jednostki samorządu terytorialnego na obszarach zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracją budynków użyteczności publicznej.

W myśl przepisów w strefach takich mogą poruszać się wyłącznie pojazdy o zerowej lub niskiej emisji. Zapis ten nie dotyczy samochodów mieszkańców oraz wszelkich służb ratunkowych i miejskich.

Stwarza to kolejną szansę dla rozwoju flot pojazdów niskoemisyjnych napędzanych paliwami gazowymi (dystrybucja miejska, firmy komunalne czy zaopatrzenie).

Zerowa akcyza na CNG i LNG

Wszystkie decyzje dotyczące zakupu pojazdów używanych w miastach zasilanych paliwami gazowymi powinny być jeszcze śmielej podejmowane od połowy 2018 r. kiedy to zgodnie z zapisami w projekcie ustawy o podatku akcyzowym wchodzą w życie zerowe stawki akcyzy na na paliwa metanowe (CNG i LNG). Zatem ekologia będzie jeszcze bardziej ekonomiczna.

Adam Simonowicz

dyrektor departamentu CNG i LNG, PGNiG

Ekologia musi być ekonomiczna. To jest nasze kluczowe założenie, które ma odzwierciedlenie w polityce cenowej w zakresie CNG. Jest ona oparta o uwarunkowania rynkowe. Uwzględniamy pełny rachunek kosztów funkcjonowania pojazdów, aby cały łańcuch wartości zamknął się w postaci rozwiązania mogącego konkurować nie tylko parametrami ekologicznymi ale także ekonomicznymi.