PGNiG i PGG współpracują przy projekcie Geo-Metan

Umowa pomiędzy PGNiG i PGG przewiduje wykonanie systemu otworów składającego się z odwiertu pionowego i połączonego z nim intersekcyjnie odwiertu horyzontalnego. Po odwierceniu otworów i wykonaniu kompletu badań geofizycznych i badań laboratoryjnych w otworze horyzontalnym przeprowadzony zostanie zabieg intensyfikacyjny, którego celem będzie stymulacja przypływu metanu do otworu. Następnie PGNiG przeprowadzi testy produkcyjne, aby ustalić potencjał odmetanowania pokładów węgla przewidzianych do eksploatacji. Prace będą prowadzone na terenie Kopalni Węgla Kamiennego Ruda Ruch Bielszowice, w obrębie zachodniej części złoża węgla kamiennego "Zabrze-Bielszowice". PGG planuje rozpocząć eksploatację ścian w tej partii złoża po 2026 r.

Piotr Woźniak

Prezes Zarządu PGNiG SA

Metan z pokładów węgla jest pozyskiwany na całym świecie. Wykorzystanie jego zasobów na Śląsku pozwoli znacząco zwiększyć potencjał krajowego wydobycia tego paliwa i jednocześnie ograniczyć emisję do atmosfery agresywnego gazu cieplarnianego, jakim jest metan. Współpraca z PGG to dla nas wyjątkowa okazja, aby opracować skuteczne metody poszukiwania i wydobycia tego paliwa na skalę przemysłową.

Według szacunków Państwowego Instytutu Geologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowegomoże znajdować się nawet 170 mld m³ metanu. Obecnie jego zasoby stanowią poważny problem dla spółek zajmujących się wydobyciem węgla. Metan uwalniający się w trakcie prac górniczych stanowi śmiertelne niebezpieczeństwo dla załóg pracujących pod ziemią, a jego usuwanie zmniejsza tempo prac wydobywczych i podnosi ich koszt. Jednocześnie większość metanu uwalnianego podczas eksploatacji węgla trafia do atmosfery, gdzie przyczynia się do powstania efektu cieplarnianego. PGNiG i PGG liczą, że ujęcie metanu przed rozpoczęciem wydobycia węgla pozwoli zminimalizować te trudności.

Tomasz Rogala

prezes Polskiej Grupy Górniczej

Polska Grupa Górnicza wobec narastającego zagrożenia metanowego zainteresowana jest zwiększaniem bezpieczeństwa prowadzonej eksploatacji górniczej. Dla realizacji przedmiotowych celów niezbędne jest rozwijanie innowacyjnych technologii pozyskiwania metanu z pokładów węgla połączonego z odmetanowaniem obszarów przyszłych robót górniczych. Perspektywy takie daje projekt Geo-Metan realizowany przez Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA. Aktualnie odmetanowanie górotworu w Ruchu Bielszowice prowadzone jest metodami konwencjonalnymi, otworami drenażowymi z wyrobisk dołowych.

Współpraca PGG i PGNiG odbywa się w ramach programu Geo-Metan, którego celem jest rozwój metod i technik przedeksploatacyjnego wydobycia metanu z pokładów węgla. Spółki podpisały w tej sprawie list intencyjny w styczniu 2018 r. Sygnatariuszami są również Tauron Polska Energia SA i Jastrzębska Spółka Węglowa.

fot. PGGUmowa pomiędzy PGNiG a PGG przyczyni się m.in. do poprawy bezpieczeństwa w kopalniach firmy

Kopalnia Bielszowice jest jednym z trzech ruchów zespolonej kopalni Ruda w Rudzie Śląskiej. Prowadzi eksploatację złoża z zastosowaniem kompleksowej mechanizacji robót, nowoczesnych rozwiązań transportu podziemnego oraz systemów monitoringu produkcji i zagrożeń naturalnych, w tym dyspozytorni bezpieczeństwa wyposażonej w jeden z najnowocześniejszych systemów gazometrii. Występujące zagrożenia naturalne zaliczone są do najwyższych stopni i kategorii, w tym do IV kategorii zagrożenia metanowego i II stopnia zagrożenia tąpaniami.

Działania w ramach projektu Geo-Metan w Ruchu Bielszowice powinny przyczynić się do obniżenia pierwotnej, wysokiej metanonośności pokładu węgla i zmniejszenia wydzielania się metanu podczas prowadzenia późniejszej eksploatacji górniczej. Pozwoli to zarówno na zwiększenie bezpieczeństwa robót górniczych, a także na wzrost ilości ujmowanego i wykorzystywanego gospodarczo metanu. W aspekcie środowiskowym znacząco ograniczona zostanie także emisja metanu do atmosfery.

Niezależnie od współpracy z PGG, PGNiG prowadzi obecnie testowe wydobycie metanu z pokładów węgla na koncesji "Międzyrzecze" w województwie śląskim. W rejonie miejscowości Gilowice, gmina Miedźna, spółka przeprowadziła do tej pory prace w wiertnicze na 5 otworach (dwóch pionowych, dwóch poziomych i jednym kierunkowym). Na terenie koncesji wykonano również zdjęcie sejsmiczne 3D. Testy produkcyjne przyniosły pozytywne rezultaty – od czerwca do listopada 2017 r. z lokalnych pokładów węgla wydobyto blisko 900 tys. m³ gazu ziemnego wysokometanowego. Po zakończonym teście produkcyjnym rozpoczęto prace związane z zagospodarowaniem. Dalsze działania na tym terenie PGNiG zaplanowało na 2019 r.