Butlowóz - sposób na dostawy CNG

fot. PGNiGTankowanie butlowozu na stacji CNG w Krakowie

Na polskim rynku także użytkowane są tzw. butlowozy, bo tak określane są naczepy do przewozu sprężonego gazu ziemnego. Pojazdy tego typu są w stanie dojechać praktycznie wszędzie i zasilać sieć gazową lub instalacje konkretnych użytkowników.

Pojazd taki jest używany na terenie działania Zakładu Gazowniczego w Krakowie. Nie służy on jednak do regularnych dostaw gazu. Jest wykorzystywany w sytuacjach awaryjnych, w trakcie planowych przełączeń i krótkotrwałych prac remontowych, kiedy z różnych względów nie jest wskazane całkowite zaprzestanie dostaw gazu.

Użytkowany w Krakowie butlowóz zbudowany na podwoziu Wielton mieści 3000 m³ sprężonego do 200 barów gazu ziemnego. W zależności od zapotrzebowania taka ilość gazu gazu wystarcza na min. 6 godzin zasilania w punkcie odbioru, co wynika z maksymalnej przepustowości układu rozładunku, która wynosi 500 m³/h. Butlowóz może zasilać stacje redukcyjne ciśnieniem 30 barów (poprzez dodatkowy układ rozładunku) lub sieć dystrybucyjną ciśnieniem 2-3 barów.

Pojazd jest tankowany na zwykłej stacji CNG. Jego napełnienie trwa około 4 godzin.

Prezentowana naczepa, będąca produktem sosnowieckiego Milmetu jest wyposażona w wiązki butli stalowych. Producenci oferują także pojazdy wyposażone w wiązki butli kompozytowych, dzięki czemu znacznie obniża się masa własna naczepy, a w związku z tym rośnie jej ładowność.

fot. STAKODwa kontenery MEGC firmy STAKO na naczepie podkontenerowej

Taką naczepę oferuje słupska firma STAKO. De facto nie jest to naczepa tylko zestaw butli kompozytowych budowany w formie kontenera 20 stopowego, który STAKO określa jako wieloelementowy kontener do przewozu gazu sprężonego (MEGC - Multi Element Gas Container). W ten sposób po załadowaniu kontenerów na naczepę przystosowaną do przewozu kontenerów ADR (z materiałami niebezpiecznymi) otrzymujemy butlowóz. Jest to o tyle wygodne, że po zdjęciu kontenerów z naczepy w miejscu odbioru gazu zestaw z naczepą podkontenerową może udać się po kolejne kontenery, zapewniając ciągłość dostaw gazu.

Pojedynczy kontener MEGC mieści 5300 m³ sprężonego gazu ziemnego, zatem za pomocą typowej naczepy podkontenerowej przystosowanej do przewozu dwóch kontenerów 20 stopowych można przewieźć 10600 m³ gazu ziemnego. Przy zapotrzebowaniu na gaz w ilości 500 m³/h instalację odbiorcy można zasilać przez ponad 21 godzin.

Jak widać zmiana butli ze stalowych na kompozytowe pozwala na znaczne zwiększenie pojemności butlowozu, przy zachowaniu dopuszczalnej administracyjnie dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu.