Gazowe systemy zasilania firmy Metatron

Trochę historii

Pierwowzór systemu Metafuel, który jest obecnie oferowany przez Metatron, był opracowany przez firmę Tartarini we współpracy z Fiatem w latach 90. XX w. Był to system sekwencyjnego zasilania gazem ziemnym, który pierwotnie znalazł zastosowanie we Fiacie Bravo. Później trafił do Fiata Multipli, gdzie służył do zasilania silników 1,6 w odmianach Bipower (benzyna + gaz ziemny) i Blupower (tylko gaz ziemny). Obecnie system wywodzący się z pierwotnej wersji Metafuel jest używany we wszystkich oferowanych przez Fiata modelach zasilanych gazem ziemnym. Firma odpowiedzialna za produkcję silników grupy Fiata (Fiat Powertrain Technologies) wykorzystuje systemy Metafuel we wszystkich produkowanych jednostkach napędowych przystosowanych do zasilania gazem ziemnym, stosowanych zarówno w silnikach do samochodów osobowych jak i ciężarowych. Ponadto układy zasilania Metafuel są używane w pojazdach Iveco, Volkswagen, Tofas (Turcja) oraz wielu innych markach.

Spółka Metatron została wydzielona z firmy Tartarini pod koniec lat 90. ubiegłego wieku. Zajęła się realizacją nowych projektów, czyli zastosowania systemu Metafuel w różnych pojazdach (osobowych, dostawczych, ciężarowych i autobusach). Opracowano także kolejne wersje systemu Metafuel, który obecnie jest oferowany w trzech różnych wersjach. Każdy z nich jest przeznaczony do zasilania innej grupy pojazdów.

fot. MetatronSchemat systemu zasilania gazowego Metafuel 1

Metafuel 1

Metafuel 1 jest przeznaczony do zasilania dwupaliwowych jednostek napędowych (benzyna i gaz). Bazuje on na dwóch działających niezależnie sterownikach, z których jednym jest centrala benzynowa. Drugi jest sterownikiem gazowego układu zasilania i korzysta z sygnałów standardowych czujników zamontowanych na silniku. Jest to system typu master-master, gdzie oba sterowniki (benzynowy i gazowy) działają niezależnie od siebie. Sterownik Metafuel 1 jest zgodny ze standardem EOBD i może monitorować wspólne dla obu układów zasilania zespoły (przepływomierz powietrza, wskazania sondy lambda oraz czujnik wykrywający wypadanie zapłonów). Oba systemy są podpięte pod wspólne gniazdo diagnostyczne. Przełączenie rodzaju zasilania jest bardzo płynne i odbywa się za pośrednictwem cyfrowej magistrali CAN, która przekazuje sygnał o wybranym sposobie zasilania do odpowiedniego sterownika (benzynowego lub gazowego). System jest dedykowany na rynki OEM do samochodów osobowych i lekkich użytkowych (dostawczych).

fot. MetatronSchemat systemu zasilania gazowego Metafuel 2

Metafuel 2

Metafuel 2 jest systemem typu master-slave, w którym sterownik gazowy pełni rolę podrzędną, wykorzystując i przekształcając pod kątem zasilania gazowego sygnały sterujące wtryskiwaczami benzynowymi. Zatem nad pracą silnika bez względu na rodzaj zasilania cały czas czuwa sterownik benzynowy. System spełnia wymagania regulaminu 115 oraz jest zgodny ze standardem EOBD (jedno wspólne gniazdo diagnostyczne). Metafuel 2 jest systemem nadającym się idealnie do montażu na linii produkcyjnej (OEM) lub w serwisie w pojazdach o zerowym przebiegu zarówno osobowych jak i lekkich użytkowych.

fot. MetatronSterownik systemu zasilania gazowego Metafuel 3

Metafuel 3

Metafuel 3 jest systemem dedykowanym do zasilania dużych silników stosowanych w autobusach i pojazdach ciężarowych oraz lekkich samochodach dostawczych. Jest to system typu stand-alone (silnik jest zasilany wyłącznie gazem) i obsługuje jednostki napędowe (wolnossące lub doładowane) o pojemnościach skokowych od 3 do 20 l, wyposażonych maksymalnie w 6 cylindrów. Sterownik jest przystosowany do zasilania napięciem 12 lub 24 V (w zależności od pojazdu, w którym stosowany jest gazowy system zasilania) i przystosowany do pomiaru ilości powietrza dostarczanego do silnika na dwa sposoby (przepływomierz i pomiar na podstawie prędkości obrotowej silnika oraz podciśnienia w układzie dolotowym). Dzięki temu system jest bardziej niezawodny (unika się unieruchomienia pojazdu wynikającego z awarii układu pomiaru masy powietrza). Metafuel 3 jest wyposażony w system diagnostyki podkładowej EOBD i monitoruje wszystkie czujniki zamontowane na silniku (działanie układu katalitycznego dopalania spalin, wykrywanie wypadania zapłonów oraz wspomniany wcześniej układ pomiaru masy powietrza). System jest dostępny w wielu wersjach dostosowanych do zastosowania w samochodach wykorzystujących różne dodatkowe urządzenia, m.in. zarządzające pracą układu napędowego.

Podsumowanie

Systemy Metatron są sprawdzone w wieloletniej eksploatacji w wielu samochodach o zróżnicowanej wielkości i przeznaczeniu, dostępnych fabrycznie z silnikami przystosowanymi do zasilania CNG. Na bazie podstawowego systemu z dwustopniowym reduktorem opracowano kolejne rozwiązania z regulatorami ciśnienia o niższej wydajności, dostosowane do wykorzystania w mniejszych pojazdach (o tym w jednym z następnych tekstów). Wśród pojazdów, które wykorzystują systemy Metaron można wymienić zarówno niewielkie samochody osobowe (np. Fiat Panda Natural Power), dostawcze (np. Iveco EcoDaily Natural Power) oraz samochody ciężarowe (np. Iveco Stralis) i autobusy (np. Irisbus Citelis CNG). To tylko przykłady europejskie. Jak ocenia producent na całym świecie porusza się już ponad pół miliona pojazdów wyposażonych w systemy zasilania gazem ziemnym marki Metatron.