Gazociąg OPAL kontra Brama Północna

Dla Gazpromu oznacza to, że do 2033 r. będzie on mógł wykorzystywać 80% przepustowości gazociągu OPAL.

Premier Beata Szydło od razu zapowiedziała, że Polska będzie protestowała przeciw decyzji KE, włącznie z możliwością zaskarżenia jej do sądu, ponieważ decyzja ta praktycznie niweczy nasze plany związane z koncepcją Bramy Północnej - czyli istniejącego już Terminalu LNG w Świnoujściu oraz Korytarza Norweskiego łączącego Szelf Norweski poprzez Danię z polskim systemem przesyłu gazu ziemnego.

fot. Gaz-SystemInfrastruktura przesyłowa Gaz-System

Opinie ekspertów i przedstawicieli polskich władz są jednoznaczne. Decyzja ta podważa założenia Unii Europejskiej dotyczące wspólnej polityki energetycznej. Pomimo niekorzystnych dla Gazpromu wyników śledztwa antymonopolowego w zakresie obecności na rynku polskim i w innych krajach naszego regionu KE zezwoliła rosyjskiej firmie na jeszcze większy udział w rynku gazu ziemnego w tych krajach.

W związku z zaistniałą sytuacją PGNiG sformułował w stosunku do Komisji Europejskiej 14 zarzutów w sprawie gazociągu OPAL. Sprawa została także w trybie pilnym skierowana do Trybunału Sprawiedliwości UE.

W imieniu PGNiG protest złożyła jego spółka córka PGNiG Supply & Trading GmbH sprzedająca gaz w Niemczech, zaskarżając do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej decyzję Komisji Europejskiej zwalniającą gazociąg OPAL z obowiązku stosowania zasady dostępu strony trzeciej (czyli innego dostawcy gazu).

Jak podkreślają przedstawiciele PGNiG był to pierwszy z szeregu kroków prawnych, które firma zamierza podjąć w tej sprawie przeciwko KE oraz niemieckiemu regulatorowi rynku energii - Bundesnetzagentur.

Przed podjęciem kroków prawnych PGNiG SA apelowało do Komisji Europejskiej o upublicznienie decyzji z 28 października 2016 r. w sprawie gazociągu OPAL.

Dotychczas Komisja Europejska nie podała do publicznej wiadomości treści tej decyzji. Również Bundesnetzagentur do dzisiaj nie odpowiedziała na skierowany przez PGNiG SA wniosek o wgląd do decyzji w trybie dostępu do informacji publicznej.

Od półtora miesiąca uczestnicy rynku (za wyjątkiem Gazpromu) nie mogą zapoznać się z treścią decyzji Komisji Europejskiej, która w zasadniczy sposób wpłynie na pogorszenie warunków konkurencji na rynku gazu, a przede wszystkim na bezpieczeństwo dostaw gazu do Europy Środkowej.

Niemiecki Bundesnetzagentur podjął decyzję o wprowadzeniu w życie decyzji Komisji Europejskiej, podpisując 28 listopada 2016 r. umowę z Gazpromem, Gazpromem Eksport oraz OPAL Gastransport GmbH. Dzięki niej właściciele gazociągu OPAL uzyskali zwolnienie z obowiązku pełnego stosowania unijnych przepisów dotyczącej dostępu strony trzeciej (innego dystrybutora). Umowa ta wchodzi w życie 31 grudnia 2016 r.

fot. Gaz-SystemInfrastruktura przesyłowa Gaz-System

PGNiG SA zażądał natychmiastowego wstrzymania wykonania tej umowy. Niestety Polska nie otrzymała pozytywnej odpowiedzi, co w ocenie reprezentujących PGNiG SA i PGNiG Supply & Trading niemieckich kancelarii prawnych jest sprzeczne z przepisami niemieckiego prawa.

Polskie firmy zostały pozbawione prawa do ochrony swoich interesów co gwarantuje niemiecka konstytucja i przepisy powszechne.

W związku z powyższym 1 grudnia 2016 r. zarząd PGNiG SA zaskarżył decyzję Komisji Europejskiej do Trybunału Sprawiedliwości UE, a 4 grudnia 2016 r. skargę do Trybunału UE złożyła spółka PGNiG Supply&Trading GmbH. Ponadto spółka ta złożyła do Trybunału wniosek o wstrzymanie w trybie pilnym tj. do 23 grudnia 2016 r. wykonania decyzji Komisji Europejskiej. Pozytywne rozpatrzenie tego wniosku automatycznie wstrzymuje wykonanie umowy pomiędzy Bundesnetzagentur, OPAL, Gazprom i Gazprom Eksport z 28 listopada 2016 r.

W skardze do Trybunału Sprawiedliwości UE, PGNiG Supply & Trading GmbH postawił Komisji Europejskiej 14 zarzutów złamania prawa:

• Traktatu o Unii Europejskiej, Dz.U. C 202 (2016),
• Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dz.U. C 202 (2016),
• Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE z 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego i uchylającej dyrektywę 2003/55/WE, Dz. U. UE L 09.211.94.

Decyzja Komisji Europejskiej dotycząca gazociągu OPAL narusza unijne przepisy dotyczące konkurencji na europejskim rynku gazu, traktatowe zasady pewności prawa, regulacje dotyczące ochrony interesów podmiotów trzecich oraz proporcjonalności, a także przepisy umowy stowarzyszeniowej UE-Ukraina.

Jest to pierwszy z szeregu precyzyjnie zaplanowanych kroków prawnych na gruncie prawa UE i prawa niemieckiego, jakie w grudniu podejmie grupa PGNiG.

Korzystając z okazji o sprawę dotyczącą gazociągu OPAL zapytaliśmy wiceprezesa PGNiG ds. handlowych, Macieja Woźniaka.

Jak podaje portal Biznes Alert, PGNiG otrzyma wsparcie polskiego rządu, łącznie z możliwością zaskarżenia tej decyzji przez Rzeczpospolitą Polską. Wspominał o tym już pod koniec listopada minister spraw zagranicznych w wywiadzie dla Onetu.

Działania Komisji Europejskiej budzą słuszne zaniepokojenie polskich władz. Miejmy nadzieję, że zgodnie ze słowami prezesa Woźniaka uda się skutecznie zablokować tę bardzo kontrowersyjną i niekorzystną, nie tylko dla Polski, decyzję.